Kanser, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)’ne göre hücrelerin genetik değişimlerinin sonucunda ortaya çıkan, kontrolsüz hücre çoğalmasıyla karakterize bir hastalık grubudur. Tahmini 9.6 milyon insanın ölümüne yol açmıştır. 4 Şubat, Uluslararası Kanser Kontrol Birliği (UICC) tarafından Dünya Kanser Günü olarak anılmasına karar verilmiştir.

2019-2021 teması, kişisel sorumluluklar için güçlü bir çağrıdır ve kanserin artan etkisini azaltmak için yapılan eylemlerin gücünü temsil eden “kararlıyım yapacağım” olarak belirlenmiştir. Dünya Kanser Günü’nün amacı; farkındalık kazandırarak kanserin neden olduğu hastalık ve ölümleri azaltmak, bilinen yanlışları düzelterek toplumu bilinçlendirmektir.

Erken Teşhis Hayat Kurtarır

Ülkemizde her bir yıl içinde yaklaşık 175 bin kişiye kanser teşhisi konulmaktadır. Türkiye de her 5 kişiden birinin ölüm sebebi olan kanser ilerleyen yıllarda da etkisini artıracaktır. 2030 yılında 24 milyon insanın kansere yakalanacağı, her yıl 17 milyon insanın yaşamını kanser nedeniyle yitireceği ve 75 milyon kişinin ise kanserle yaşayacağı öngörülmektedir. Bu noktada erken teşhis dolayısıyla farkındalık oluşturmanın büyük önemi vardır.

Kanser Önlenebilir Bir Hastalıktır !

Kanserle mücadelenin en önemli adımı hastalığın önlenmesidir Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre %30-50’si önlenebilir olan kanser tahmini 9.6 milyon insanın ölümüne yol açmıştır. Kanserin önlenmesi için alkolden ve tütün mamullerinden uzak durmak, sağlıklı beslenmek -ki gerçekten en önemli etkenlerden biri de budur-, düzenli olarak fiziksel aktivite yapmak oldukça önemlidir.

Dünya Kanser Araştırma Fonu / Amerikan Kanser Araştırma Enstitüsü (AICR) tarafından yayınlanan, Küresel Bir Bakış” adını taşıyan en son uzman raporu, diyet ve fiziksel aktivitenin kanser üzerindeki etkilerinin en güncel ve kapsamlı analizini yapmaktadır.

Bu raporda yer alan en önemli başlıklar¹: 

• Aşırı zayıflık durumuna düşmeden, olabildiğince uygun vücut ağırlığını tutturun.
• Her gün en az 30 dakika fiziksel olarak aktif olun.
• Enerji-yoğun yiyeceklerin tüketimini kısıtlayın (yağ ve/veya yüksek şeker ve/veya düşük lif) ve şekerli içeceklerden kaçının.
• Sebze, meyve, tahıl ve bakliyat çeşitlerini daha çok tüketin.
• Kırmızı et (sığır ve kuzu) ve işlenmiş et ürünlerinin tüketiminden kaçının.
• Alkollü içecek tüketiminden kaçının. Kullanıyorsanız erkeklerde günde 2 kadeh, kadınlarda ise günde bir kadehi aşmayın.
• Tuzlu gıdalar ve tuz (sodyum) ile işlenmiş gıdalardan uzak durun.
• Kanserden korunmak için “ek maddeler” kullanmayın.
• Katkısız ambalajlı gıdaları tercih edin.

Bazı araştırmalara göre çok işlenmiş gıdalarda kanser riskini artırabilir. Bu yüzden gıdanın

işlenmemiş ya da taze halini tercih etmek her zaman daha sağlıklı bir seçenektir. “Günde bir elma doktoru sizden uzak tutar” diye bir atasözü vardır. Yeterli miktarda meyve ve sebze ile lifli gıda tüketimi sağlıklı beslenme için oldukça önemlidir.

 https://www.wcrf.org/dietandcancer/resources-and-toolkit#accordion-1

 ttps://www.saglik.gov.tr/

İlknur, G. Ö. L., & ERKİN, Ö. What Do the Adults Know About the Cancer Screening Programs?. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 13(2), 167-176.